Prikangst
Veel kinderen vinden een prik spannend of een beetje vervelend. Maar ongeveer 15 % van de kinderen ervaart prikken als écht beangstigend. Prikangst bij volwassenen komt vaak door een nare ervaring in hun jeugd.
Wat gebeurt bij prikangst?
Soms komt prikangst door een nare ervaring of door angst van een ouder. Als je een naald ziet, denkt je lichaam dat er gevaar is. Je lichaam maakt stresshormonen aan. Daardoor voel je je onrustig en onveilig. Je gaat sneller ademen, je hart klopt sneller en je krijgt zweethanden. Dit maakt je lichaam nog banger, waardoor er nóg meer stresshormonen komen.
Je kunt de volgende verschijnselen krijgen
- Trillen, zweten, bleek zien of misselijkheid
- ‘Hoge’ ademhaling of hyperventileren
- Snelle hartslag of druk op de borst
- Tintelingen, droge mond, duizeligheid
- Gevoel flauw te vallen
- Niet helder kunnen denken
- Onrust, verstijving
Ben jij of is je kind heel erg bang?
Geef van tevoren aan als jij of je kind heel erg bang is. Of als je uit vorige ervaringen weet dat het niet gaat lukken. We bespreken graag met jou de mogelijkheden.
Wat gebeurt er vóór, tijdens en na de prik
Vóór de prik
- Geef je lichaam voldoende energie. Rust goed uit voor de prik. Zorg ervoor dat je genoeg gegeten en gedronken hebt
- Trek kleding aan waarbij je makkelijk de arm kunt ontbloten
- Laat bij binnenkomst weten dat er sprake is van prikangst. Wees niet te verlegen of trots.
- Neem iemand mee die je vertrouwt
- Neem een koptelefoon mee en luister naar je favoriete muziek
- Vertel je kind wat er gaat gebeuren en dat hij een prik krijgt
- Gebruik positieve woorden om vertrouwen te geven, zoals “Ik weet dat je het kan” en “je zult verbaasd zijn hoe snel dit gaat”
- Laat je kind kiezen: bijvoorbeeld op schoot zitten of met een knuffel erbij
- Heb je meer kinderen met een uitnodiging? Kom dan allemaal samen naar de afspraak
Tijdens de prik
- Ontspanning helpt. Laat je schouders bewust zakken om je arm te ontspannen
- Let goed op je ademhaling. Adem in door je neus en uit door je mond. Of blaas een paar keer heel hard. Je merkt dat de prik minder pijn doet
- Kijk niet naar je arm tijdens het prikken
- Leid je kind af: neem een knuffel mee, zet muziek op of kijk samen een filmpje op je telefoon
Na de prik
- Het lastige moment is achter de rug. Beloon jezelf met iets dat je blij maakt.
- Geef jezelf of je kind een schouderklopje. Laat je kind weten dat je trots bent dat hij zo goed heeft stilgezeten, of juist dat hij het zo goed heeft geprobeerd. Dat geeft vertrouwen voor de volgende keer
- Je prikangst neemt af als je vaker een prik krijgt. De volgende keer gaat het nog wat gemakkelijker.
- Beweeg veel met de geprikte arm
Video’s die kunnen helpen
Animatiefilmpje over prikangst
Jij bent de baas over jouw brein
Uitleg over wat er gebeurt als je bang bent en wat je kunt doen
Praktische uitleg en tips om met prikangst om te gaan
Vragen of meer informatie?
Heb je vragen? Neem contact met ons op. We denken graag met je mee.
Handige links
- Rijksoverheid: Interview met kinderarts Piet Leroy: uitleg over waarom kinderen prikangst hebben en hoe je dit kan helpen verminderen
- NTR | Het Klokhuis: Uitzending – Prikken zonder angst
- PROSA Kenniscentrum: Folder helpend taalgebruik in Nederlands, Engels, Arabisch en Turks
- Gebruik de speciale app tegen prikangst ontwikkeld door Tilburg University
- Folder voorbereiding op vaccinatie
